Elimde mendil iki seksen yatıyorum bugün. Yatarken atıf dizinlerinin yazar profillerine eklediği yeni özellikleri keşfediyorum. Keşfettikçe gevrek gevrek gülüyorum. Madem ben keyifle gülüyorum, alın siz de gülün diye hem yeni özellikleri anlatayım, hem de bu keyfin nereden kaynaklandığını açıklayayım istiyorum. Haydi bakalım buyurun buradan:
Web of Science yazar profilindeki yenilikler
Eskiden WoS’un yazar profilleri, yani ResearcherID’ler başka bir platformda tutuluyordu. Sonra onun adı Publons oldu ve yazarların açılmasına izin verdiği hakem raporlarıyla beraber tutuldu. Sonra Publons kapandı ve tüm profiller WoS’a aktarıldı. Yani WoS’ta artık tüm araştırmacıların profilleri var. Bu profili siz de yaratabilirsiniz, otomatik de oluşturulabilir. Halihazırda bir profiliniz varken bazı yayınlarınız profilinizde listelenmiyorsa veya birden fazla profiliniz varsa WoS’a durumu yazıp birleştirme talep edebilirsiniz. Ne demek istiyorum, şunu demek istiyorum. https://www.webofscience.com/ adresine girdiniz. Adınızı kullanarak tarama yaptınız. Şekil 2’deki gibi tek profil çıkmıyor, iki veya daha fazla giriş geliyorsa sizin olanları seçip “merge researchers” diyerek kayıtları birleştirebilirsiniz. Ben birleştirme yaptığımda merge özelliği henüz aktif değildi. O yüzden wosg.support@clarivate.com adresine e-posta atmıştım. Ancak sanırım artık aktif hale gelmiştir. Gelmediyse bir e-postaya her iki profile ait ID’leri yazarak tek hesapta birleştirilmesini talep edebilirsiniz. Örneğin, benim e-postamın konusu şuymuş: “Merge request for H-3025-2011 and GFU-9544-2022“
Şimdi yeniliklere gelelim. Kenardaki menüden (bkz. Şekil 3) “open metrics dashboard to view the beamplot” linkini tıklarsanız yeni özellikleri görebilirsiniz. Bu özellikler yayınlarınızın alanınızın ortalamasına göre yeri, bir dünya haritası üzerinde atıflarınızın geldiği ülkeler ve yazar pozisyonunuzla ilgili bilgileri içeriyor. Uzun yıllardır CBS dersini veren biri olarak harita üstü görselleştirmesine bayıldım (bkz. Şekil 4). WoS’taki profile ilişkin değişiklikler arasında en sevdiğim özellik bu oldu.
Scopus yazar profilindeki yenilikler
Aynı WoS gibi Scopus’ta da uzun yıllardır yazar profili var. Her iki şirketin de yayın/atıf dizinleme hizmetlerine ek olarak sattığı analiz araçları olduğundan (InCites ve SciVal) bu analizlerden bir kısmı insanlar alıştıktan sonra oralara kaydırılabilir belki :=) Bilemiyorum. Bekleyip göreceğiz onu. Profilinize ulaşmak için yazar kısmından arama yapıp çıkan sonuçlardan isminize tıklamanız gerekiyor.
Scopus’taki yenilikler biraz daha detaylı hesaplamalara dayanıyor. Örneğin, kaç ortak yazarlı çalışmanız var, kaçı tek yazarlı, kaçında baş yazarsınız, bunların her birinin atıf etkisi ne vs. Ayrıca view all metrics dediğinizde yayın yaptığınız dergilere ilişkin sayısal istatistikleri de veriyor.
Buraya kadar olan kısım bloğumun bilgilendirici tarafıydı. Beni bir süredir takip eden herkes bu sayıların doğrudan hiçbir şey ifade etmediğini düşündüğümü bilir. Araştırma değerlendirmesinde ipucu olarak ya da yayınlarımın etkisinin değerlendirilmesinde kullanılabilir. Onu zaten sık sık dile getiriyorum. Bu akşam beni keyiflendiren şey bu istatistiklerin kullanılabileceği bir uygulamanın aklıma gelmiş olması.
Değerlendiricileri değerlendirelim mi cimcime :=)
Akademik kariyerimde şu an doçent kadrosunda doçent unvanıyla çalışan bir akademisyenim. Bu noktaya gelene kadar çok sayıda (aşama sayısından çok) dosya değerlendirmesine girdim, sözlü sınavdan geçtim. Resmi ya da gayri resmi ortamlarda hakkımda yapılmış değerlendirmeleri dinledim, okudum, başkalarından duydum. Bunlardan en yaygını şuydu: “aslında yetenekli kız* da tek başına çalışamıyor. Büyük sıkıntı” :=)
*Bu arada mini ara not olsun şu: Tabi ki kız/cimcime/güzelim/Zerağcığım. Çünkü besin zincirinde yükselseniz de hitabetin değişmesi için uzun yıllar belli bir duruş sergilemeniz, size böyle hitap edenlerin ağzına bu tür hitaplarını sokmanız gerekiyor. İşte o yüzden Gibi dizisinin en çok beğenilen bölümü içinde şu sahnenin olduğu bölümüyken benim en nefret ettiğim bölümü o. Çünkü çok gerçek. Neyse konuya dönüyorum.
Bu akşam bana bunu yazanların/söyleyenlerin profilleriyle kendi profilimi ortak yazarlık, makale baş yazarı olma ve tek yazarlık durumu açısından karşılaştırdım. Hepsinin arasında en çok tek yazarlı yayını olan benim. En çok ilk yazar olan da benim. İlk yazar olduğum makaleleri gerçekten ben yazdım. Neredeyse her makalemde CREDIT yazar katkısı bölümü var ve inanır mısınız hiçbirinde “tüm yazarlar eşit katkı vermiştir” yazmıyor. Buna rağmen her hakem raporumun ilk maddesi otomatik olarak bu.
Türkiye’de akademik ortamlarda genelde akademik işler konuşulmuyor ama konuşulduğunda bana verilen ilk tavsiye bu. Ne kadar yetenekli olduğumdan ama artık alana tek yazarlı olarak katkı vermem gerektiğinden bahsediyorlar. Ki ben buna da katılmıyorum. İşbirliği önemli bir konu. Tek başınıza yapamayacağınız araştırmayı iyi bir ekiple şahane şekilde yapabilirsiniz. Yapıyorum da. Tek başıma da yapıyorum, birlikte de. Bana bunu diyenlerse sıklıkla yapmıyor. Ama bu durum onların bunu demesine engel olmuyor. Peki buna ne engel olur? Hakem raporlarında açıklık ve şeffaflık olur. Olmalı.
Açık ve şeffaf araştırma değerlendirmesi
Son yıllarda en büyük arzum özellikle doçentlik dosya değerlendirme raporlarının herkese açılması (duy beni ÜAK). Aklımda bu raporlar üzerinde uygulanabilecek çok çeşitli söylem analizleri var. Çünkü çok acayip raporlar gördüm ve görmeye devam ediyorum. Çoğunda aklım başımdan gidiyor. Kimsenin görmediği raporlarda, kendinin taşımadığı kalite kriterleri üzerinden ağır dille yazılmış raporları engellemenin yolu açık değerlendirmeden geçiyor. Çok zor biliyorum ama bu uygulamaya geçebilsek pek çok problemli uygulamanın önüne geçebiliriz gibi geliyor bana.
Neyse demem o ki var mısınız cimcimeler hakem raporlarını açalım :=) Bakın akademik kibarlık nasıl yaygınlaşacak o zaman.